Sông Trăng

Thuở còn niên thiếu, tôi rất mê xem phim ảnh và ưa thích nhiều tài tử minh tinh điện ảnh Hollywood. Hai cô đào màn bạc tôi cho là đẹp và khả ái nhất là Vivien Leigh (phim Cuốn Theo Chiều Gió, 1939 và A Streetcar Named Desire 1951) và Audrey Hepburn (phim Chiến Tranh và Hòa Bình, 1956 và Bữa Ăn Sáng ở Tiffany, 1961). Tôi mê vẻ đẹp sang cả, thanh thoát và vai diễn thông minh, lí lắc, nhí nhảnh “thấy ghét quá” của hai nàng. Trong phim Breakfast at Tiffany’s có cảnh Audrey Hepburn (trong vai Holly Golighly) buổi tối mới tắm xong, trên đầu còn quấn khăn, ngồi trên bệ cửa sổ của một apartment New York vừa gãi cây đàn guitar thùng vừa hát nghêu ngao bài Moon River (Sông Trăng). Bản nhạc này do Henry Mancini soạn phần nhạc và Johnny Mercer đặt lời. Không ngờ nhạc phẩm ngắn trong phim này đoạt giải Oscar (Academy Award) cho thể loại nhạc phim hay nhất. Nó cũng mang lại cho hai tác giả Mancini và Mercer giải Grammy Award về Thu âm hay nhất và Ca khúc hay nhất năm 1962.

Lời của bản nhạc Moon River

Moon River, wider than a mile

 I'm crossing you in style some day

 You dream maker

 You heartbreaker

 Wherever you're going

 I'm going your way

 Two drifters off to see the world

 There's such a lot of world to see

 We're after the same rainbow's end

 Waitin' round the bend

 My Huckleberry friend

 Moon River and me

 

Sông Trăng

Dặm dài một dãi sông trăng

Đôi ta gặp mặt như bằng cơ duyên

Hồn tôi đà đắm theo thuyền

Bạn trôi tôi cũng truân chuyên theo dòng

Đôi ta hợp ý chung lòng

Phiêu du khắp chốn phiêu bồng hoan ca

Cùng đi cuối nẻo ngân hà

Sông trăng trộn với chúng ta chan hòa.

(Phan Hạnh phóng tác theo lời ca Moon River)

Từ đó đến nay, bản nhạc này đã được rất nhiều (khoảng 500) ca sĩ khác hát (gồm cả Frank Sinatra, Louis Armstrong, Judy Garland, Sarah Vaughan and Sarah Brightman, v.v.) nhưng nó đã trở thành bài hát chủ đề “tủ” tiêu biểu cho nam ca sĩ Andy Williams, người đầu tiên thu dĩa đơn nhạc phẩm này và trình bày “live” trên sân khấu đêm lễ phát giải Oscar điện ảnh (Academy Awards) năm 1962. Mỗi lần bước ra sân khấu để bắt đầu Andy Williams Show, một chương trình ca nhạc thu hình tại chỗ (với sự tham dự của khán giả) nam ca sĩ này hát tám thanh nhạc đầu tiên của bản Moon River thay cho một lời chào.

 "Moon River" mãi mãi là nhạc phẩm được ca sĩ ở mọi lứa tuổi yêu thích trình diễn. Nhóm The Killers, REM và Morrissey hát trong buổi hòa nhạc. Ngay cả New Kid Joey McIntyre cũng hát bài này khá thành công, nhưng không ai có thể hát bài này hay hơn Williams. Ấn tượng hơn nữa, những khán giả hâm mộ show hoạt họa “The Simpsons” đều biết giọng hát ru hồn của Andy Williams đủ sức làm tan chảy trái tim của cả kẻ chuyên bắt nạt là Nelson Muntz. Thật đấy!

 Mời nghe Andy Williams trình bày nhạc phẩm Moon River

http://www.youtube.com/watch?v=Mi0UUP7g-0M

Bây giờ mời bạn nghe ca sĩ Tuấn Ngọc hát nhạc phẩm này qua lời Việt của Phạm Duy (Chú ý: lời Việt của Phạm Duy đặt theo ý nghĩa riêng chứ không diễn dịch nội dung của nguyên bản Anh ngữ)

http://mp3.zing.vn/bai-hat/Duoi-Trang-Tua-n-Ngo-c/IW800C7I.html

Ngồi dưới trăng lắng im nghe lòng ta

Thổn thức bao chuyện ngày qua sầu đau

Hỡi người dấu yêu, sao đành nỡ quên

Sao đành tình ta vỡ tan như cánh chim lìa bay?

Lòng đắm say những khi ta gần nhau,

Ngồi dưới ánh trăng dịu êm cùng mơ

Con thuyền trôi về đâu dưới trăng vàng?

Cớ sao một mình ta ngồi dưới ánh trăng lẻ loi, buồn vấn vương chán chường.

Moon River chuyên chở ý nghĩa gì?

Moon River là tên của một con sông có thật ở ngoài đời, tương tự như cố đô Huế có Sông Hương. Sông Trăng nguyên là một nhánh nhỏ của sông Savannah và chính thức có tên gọi là Moon River năm 1993 khi Audrey Hepburn qua đời. Moon River ở gần thành phố Savannah của tiểu bang Georgia, là nơi tác giả Johnny Mercer sinh ra và lớn lên. Mercer trải qua quãng đời thơ ấu nơi ngôi nhà nhìn ra sông và còn lưu lại nơi tâm trí tác giả biết bao kỷ niệm êm đềm. Nội dung toàn bài hát qua ngôn từ giản dị như lục bát Nguyễn Bính được Mercer dùng để kể về kỷ niệm những năm tháng thiếu thời khi tác giả cùng với một đứa bạn thân hay lang thang trên cánh đồng hái dâu dại huckleberries (dâu xanh blueberries) và ngồi câu cá bên bờ sông. Mercer tự ví mình như nhân vật tiểu thuyết Tom Sawyer của Mark Twain hay cùng với đứa bạn thân tên Huckleberry Finn vui thú một cuộc sống thảnh thơi không lo nghĩ bên dòng sông Mississippi. Chi tiết này được đề cập trong quyển hồi ký tựa đề "Our Huckleberry Friend.. the Life ,Times and Lyrics of Johnny Mercer” do  Bob Bach viết với sự cộng tác của Ginger Mercer, quả phụ của Johnny Mercer sau khi ông qua đời năm 1994.

Trong ngữ vựng Mỹ, “huckleberry friend” đã trở thành một thành ngữ mang ý nghĩa người bạn tâm giao chí thân đã quen biết từ lâu, hiểu rõ tính tình nhau, chịu đựng và dung thứ cho nhau. Đặc tính này rất gần đúng với nhân vật Holly Golighly trong phim Breakfast at Tiffany's (1961) do Audrey Hepburn đóng vai. Phim được chuyển thể từ tiểu thuyết ngắn cùng tên, kể về cô gái Holly xinh đẹp miền quê Texas lên New York với mong muốn kiếm một tấm chồng giàu có và hòa nhập vào xã hội thượng lưu nhưng cuối cùng đã nhận ra ý nghĩa đích thực của cuộc sống đơn giản bình dị phóng khoáng tự do trong tình yêu tâm đầu ý hợp và đã chọn nhà văn trẻ nghèo Paul Varjak.

Ca sĩ Andy William và Nhà Hát Moon River

Năm 1961, Henry Mancini và Johnny Mercer soạn Moon River làm nhạc phẩm chủ đề cho phim Breakfast at Tiffany's. Nhạc phẩm này đã gắn liền với tên tuổi của Andy Williams ngay sau đó khi ông chọn nó làm bài tủ ưa thích nhất vì nó có giai điệu tuyệt vời và lời ca bất hủ. Ông lập chương trình truyền hình riêng The Andy Williams Show từ năm 1962 đến năm 1971, giành được ba giải Emmy trong suốt thời gian phát sóng chương trình.

Ông mở nhà hát Moon River Theatre ở Branson, Missouri vào năm 1992. Đây từng là địa điểm tổ chức các buổi biểu diễn của David Copperfield, Charo và Glen Campbell. Trên sân khấu này, ông giới thiệu ra mắt ban hợp ca anh em nhà Osmonds mới ra nghề, ông mời cả các siêu sao quốc tế như Antonio Carlos Jobin, các màn hài hước táo bạo ngớ ngẩn của Cookie Bear và "The Walking Suitcase", phương thức giống như Dave Letterman, Conan O'Brien và Jimmy Fallon áp dụng trong các show buổi tối trên truyền hình ngày nay.

Trong khi Beatles và các ban nhạc Anh quốc xâm nhập vào thị trường truyền thanh truyền hình Mỹ vào những năm 60, ông tiếp tục tung ra các dĩa nhạc ăn khách nhất, đặc biệt là ở Anh quốc, qua mặt cả các nhóm Rolling Stones, Kinks và The Who.

Ông trở thành một trong những nam ca sĩ thành danh và được khán thính giả ái mộ nhất hồi thập niên 1960 và 1970. Với khuôn mặt điển trai khả ái, dáng điệu lịch lãm, phong thái nhẹ nhàng kèm với chất giọng đầm ấm, ngọt ngào, trữ tình và truyền cảm của ông đã khiến Tổng thống Ronald Reagan từng gọi ông là một "báu vật quốc gia". Ông nổi tiếng với các chương trình Giáng Sinh đặc biệt trên truyền hình Hoa Kỳ. Nhiều lần ông được đề cử giải Grammy, Quả Cầu Vàng và People’s Choice (Công chúng bầu chọn), từng được 18 đĩa vàng và 3 đĩa bạch kim.

Trong sự nghiệp kéo dài hơn 50 năm và vẫn vượt qua các mốt xu hướng âm nhạc nhất thời, Williams đã cho ra đời 40 đĩa đơn hàng đầu. Ông hoàn toàn ngự trị các bảng xếp hạng nhạc pop người Mỹ trong những năm 60 với những nhạc phẩm hốt bạc như "Days Wine and Roses", "On Street Where You Live" và "Battle Hymn of the Republic”, được của cố thượng nghị sĩ Robert F. Kennedy và bà vợ Ethel yêu thích nhất.

Ông còn được tôn kính mãi đến ngày hôm nay là nhờ hai bài hát nổi tiếng đã trở thành tiêu chuẩn của Mỹ: bài tủ "Moon River" và bài hát không thể thiếu trong mùa lễ Giáng Sinh “It’s the Most Wonderful Time of the Year”. Trong những buổi phát hình chương trình Giáng Sinh đặc biệt này, ông xuất hiện giữa những trẻ em mặc áo thun len có màu sắc rực rỡ bên cạnh các ca sĩ của nhạc trưởng Lawrence Welk, và các lần chiếu lại sau này vẫn tiếp tục thu hút người xem. Ông phát hành 8 CD hát toàn nhạc Giáng Sinh nên được khán thính giả thương mến gọi ông là Mr. Christmas.

Khi bước qua tuổi 80, Williams vẫn tiếp tục trình diễn trên sân khấu nhà hát Moon River do ông xây dựng ở Branson, Missouri. Năm 2011, Andy Williams xuất hiện trên sân khấu của chương trình Giáng Sinh đặc biệt và thông báo với khán giả rằng ông bị ung thư bàng quang nhưng rất lạc quan tin tưởng ông có thể phấn đấu chống lại chứng bệnh này và tin tưởng sẽ chiến thắng. Tuyên bố xong, ông trình bày bản nhạc giáng sinh Chestnuts Roasting on an Open Fire và hứa hẹn sẽ mừng kỷ niệm 75 năm sự nghiệp ca hát vào Giáng Sinh năm 2012.

Vivien Leigh, Audrey Hepburn, Andy Williams, tất cả đã ra người thiên cổ. Sắc đẹp, nét duyên dáng khả ái, giọng ca truyền cảm của họ chỉ còn lưu lại qua âm thanh và hình ảnh; khách mộ điệu xem và nghe lại không khỏi ngậm ngùi. Moon River, wider than a mile… Dặm dài một dãi sông trăng…

Phan Hạnh.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Người bạn cùng phòng

Người bạn cùng phòng

Truyện ngắn phóng tác của Phan Hạnh.

 

Đó là tất cả của cải còn sót lại từ thời thơ ấu của Minh, tất nhiên, cộng với bản thân Minh. Sinh mạng của cha mẹ và em gái, ngôi nhà khang trang, bao nhiêu hình chụp và kỷ vật, tất cả đã thiêu rụi trong đám cháy. Thay cho những mất mát to tát đó, còn lại đây, hiển hiện rành rành xương thịt, vết sẹo phỏng trên ngực, mang hình thù gần giống như một chữ ‘S’ gầy ốm, như bản đồ của quê hương Việt Nam, một nơi chốn thân yêu của cha mẹ, và của chính mình…

 

 Vào giữa học kỳ, Minh dọn đến ký túc xá dành cho sinh viên của Trường Đại Học York, mang theo cây đàn guitar trong hộp đựng cũ sờn trầy trụa có dán mấy miếng stickers tên của mấy ban nhạc, một túi đeo vai phồng to và một túi lưới đầy xà-bông của khách sạn. Tôi ăn trưa ở cafeteria xong trở về phòng trọ thì thấy Minh đang ngồi trên cái giường trống trong phòng. Chàng ta chìa tờ chuyển phòng màu vàng vẫy vẫy, và tôi chìa tay ra để bắt. Tôi tự giới thiệu:

 

- “Tôi tên Tuấn.”

 

- “Minh.” Chàng ta nói trong họng như nuốt chữ và cộc lốc. Tôi nghĩ như vậy cũng tốt vì tôi vốn không ưa người nói nhiều.

 

Tôi nói đùa làm quen:

 

- “Minh này là Minh họ gì? Dương Văn Minh, Lê Hằng Minh?”

 

- “Minh Tran”, Minh phát âm theo tiếng Anh.

 

- “Trần Minh khố chuối?”

 

- “I’m sorry. Tôi không hiểu”, Minh lắc đầu. Mái tóc để dài hất trước trán. Quần áo lẫn đôi giày bố toàn một màu đen. Và thêm cây đàn guitar bụi đời. Đúng là một nghệ sĩ rồi.

 

Tôi rời Việt nam năm 13 tuổi, do cha bảo lãnh, ít nhiều còn gốc rễ Việt Nam, hiểu biết chút ít văn hóa, vài điển tích dân gian, như câu chuyện Trần Minh khố chuối chẳng hạn. Minh thì khác, chắc sinh ra ở Canada, vốn liếng tiếng mẹ đẻ chẳng bao nhiêu đừng nói chi đến những sự tích Việt. Tôi nói:

 

- “Never mind. À, mà bồ theo học ngành gì?”  

 

- “Anh văn. Văn chương. Sáng tác. Còn bạn?”

 

- “Tôi học môn sử và chính trị.”

 

Minh gật gù, xong cầm chiếc túi đeo vai to phồng trút hết đồ đạc lên giường. Lại thêm một mớ giấy xếp nhỏ. Minh hốt bỏ chúng vào ngăn kéo của bàn giấy. Quần áo của anh tất cả đều màu đen, ngay cả áo thun, quần lót và vớ. Có ba cuốn sách bao bìa giấy dầu, Minh cất lên kệ của bàn làm việc. Ngoài ra còn có cả chục cuốn sổ loại agenda bìa nhựa, gáy bằng dây kẽm xoắn ốc, tờ rời in sẵn ngày tháng trọn năm có kẽ hàng để ghi chú. Tôi thấy mỗi cuốn đều có dán miếng nhãn đề chữ “Don’t touch” , Cấm đụng tới.

 

- Bạn viết nhật ký hả? Tôi có thử nhưng lười quá nên bỏ.

 

- À không. Tôi viết truyện.

 

- Bạn định trở thành nhà văn? Vậylà giống bạn gái tôi rồi.

 

Minh ngẩn người ra một giây như vừa bị ai bấm nút “pause” rồi Minh lo mở hộp đàn, không nói cũng không hỏi gì. Cây guitar của Minh, mới liếc sơ tôi thấy nó giống như một cái xác ướp Ai Cập vì Minh bọc nó trong miếng vải trải giường. Minh trải tấm drap giường, chỉ vừa mới xong được hai góc thì nghe tiếng ồn ào ở cửa, rồi hai thằng bạn mắc dịch của tôi bước vào. Tôi giới thiệu:

 

- Đây là Rick và đây là Camen hai người bạn học chung nhóm. Và đây là Minh, người bạn cùng phòng mới của tao.

 

Một đứa hỏi:

 

- Minh cũng là người Việt Nam? Hai người nói tiếng Việt?

 

Tôi đáp:

 

- Không. Chúng tôi chỉ nói tiếng Anh.

 

Thằng Camen kềnh càng như khỉ đột đến vỗ vai Minh một cái mạnh, nói ra vẻ chịu chơi:

 

- Ê! Bạn mới. Tối nay tôi muốn mời bạn một chai bia để chào mừng bạn.

 

Minh nhỏ nhẹ như con gái đáp: “Cám ơn bạn. Tôi không uống bia rượu.”

 

- Bạn chưa bao giờ uống bia à? Thì đi uống với bọn tôi cho biết. Sinh viên mà không party thì phí đời. Tụi tôi còn nhiều trò khác vui lắm.

 

- Cám ơn bạn. Tôi mắc bận.

 

Thằng Camen có vẻ phật lòng. Minh nhìn tôi như ra chiều xin tôi thông cảm. Tôi bảo Camen:

 

- Anh ta mới tới còn lo dọn dẹp. Thôi để khi khác.

 

Minh tiếp tục trải tấm drap giường, căng bốn góc thật chặt, tấm drap phẳng phiu. Minh lấy túi lưới đựng những thỏi xà phòng của khách sạn bỏ vào áo gối trước cái nhìn lạ lùng của thằng Camen và thằng Rick.

 

Thế là qua hai cái loa miệng của hai thằng quỷ sứ Camen và Rick, chẳng bao lâu cả đám bạn học quen trong ký túc xá đều thất vọng là phòng trọ của tôi từ nay không còn là nơi tụ họp party nữa. Minh im lặng ít nói, và chỉ có âm thanh một là lúc Minh dạo đàn hai là lúc Minh gõ cái láp tóp. Dường như lúc nào Minh cũng phải dính với dây, không dây đàn thì dây điện.

 

Trong lúc đứng sắp hàng chờ lấy phần ăn trưa, cái miệng thằng Camen cứ oang oang:

 

- Tuan ơi, mầy có thấy thằng bạn mới dọn vô ở chung phòng với mầy có đi tắm lần nào chưa?

 

- Sao mầy hỏi vậy?

 

- Tại tao thấy nó để bịch xà-bông dưới gối nó.

 

Thật tình là tôi chưa thấy Minh đi tắm lần nào trong hai hôm qua nên tôi đành phải trả lời “Chưa”. Nói xong tôi cảm thấy tự đáy lòng như vừa phản bội lòng tin cậy của người bạn chung phòng. Thằng Rick chỏ mỏ vô:

 

- Chúa ơi! Vậy mầy có nghe mùi không?

 

Tôi nhún vai. Trên thực tế, từ bữa Minh dọn vào đến nay, phòng tôi thơm hơn trước vì nó không còn là chỗ cho đám bạn tụ lại party nữa. Phòng tôi giờ đây không còn mùi cheese chua chua của pizza nguội lạnh và mùi men bia rơi rải dưới sàn nhà nữa. Và căn phòng có vẻ thơm tho như phòng trọ của Irene, bạn gái tôi. Từ khi Minh dọn vào, tôi hay qua phòng nàng hơn, nhưng không vì thế mà nàng không đến phòng tôi, và cũng vì vậy mà nàng gặp Minh.

***

 

Chiều hôm ấy, khi nàng ghé qua sau tiết học, tôi hỏi ngay:

 

- Em có để ý có mùi gì không?

 

Irene hỉnh mũi lên đánh hơi như một con chó săn. Nàng đáp:

 

- Mùi cái áo thun thấm mồ hôi của anh chứ mùi gì.

 

Tôi đứng lên khỏi giường và bước đến cái tủ lạnh nhỏ để lấy một chai nước lạnh uống cho hạ hỏa. Tôi vừa ngửa cổ tu ừng ực thì Minh mở cửa bước vào, tay ôm một cái thùng các-tông do hãng chuyển vận Fed-Ex gởi tới.

 

- “À… MacBook mới hả?” Tôi hỏi. Minh gật đầu với tôi và cười với Irene. Chàng ta có vẻ hí hửng mỉm cười thẩy cái túi đeo vai và đặt thùng quà lên giường. Xong bằng một dáng điệu thành thạo tự tin, Minh mở hộp lôi cái MacBook mới ra lắp ráp nối dây trong nháy mắt là máy chạy.

 

Irene nói với Tuấn:

 

- Anh ấy giỏi lắm, anh biết không!

 

Irene học chung lớp viết văn với Minh.

 

- Cái dáng của nó lù đù thấy mồ! Tôi nói.

 

- Ảnh thông minh lắm! Irene cãi.

 

- Kỳ dị thì có! Tôi hơi bực. Suốt hai năm quen nhau, nàng có bao giờ khen tôi thông minh đâu. Nàng là người Canada gốc Hoa nhưng nàng lại thích những gì liên quan đến Việt Nam, nàng chọn tôi làm bạn trai, mặc dù tôi không thông minh như nàng nghĩ?

 

Minh chẳng nói gì. Tôi chưa biết tài năng viết lách của Minh như thế nào, nhưng tôi biết chắc một điều là Minh kém ăn nói. Sau ba tuần lễ, những gì tôi biết về anh ấy còn ít hơn những gì tôi biết về cô thư ký của ký túc xá. Con người của Minh là một cái gì đó đầy bí mật. Hay là tại Minh mặc toàn một màu đen nên tôi nghĩ vậy? Còn nữa, đồ đạc của Minh cứ được gởi tới nay một món mai một món bằng hãng vận chuyển Fed-Ex. Toàn là đồ mới nữa chứ.

 

Một hôm tôi với hai thằng Camen và Rick đến phòng thể dục để tập tạ. Khi tôi về đến phòng thì thấy Irene đang ngồi đọc truyện trên màn ảnh máy điện toán của Minh trong khi Minh ngồi sát bên ngắm nhìn mặt nàng. Tôi chưa ngu đến nỗi không đoán hiểu cái nhìn đó, vì chính tôi cũng thường nhìn nàng như thế những khi nàng đang làm một công việc gì đó.

 

Hai người ngồi chung chiếc ghế, hai khuôn mặt xương xương gần chạm má. Tôi bước đến gần và đặt lên sau gáy nàng một chiếc hôn. Nàng giơ một ngón tay như ngầm ý bảo “khoan đã”, và nàng tiếp tục đọc.

 

Cuối cùng tôi thấy Irene đã đọc xong truyện. Nàng đặt hai tay lên đùi và chỉ ngồi yên đó. Khi nàng quay mặt sang một bên để nhìn Minh, tôi có thể nhìn thấy những giọt nước mắt lăn dài trên mặt nàng.

 

- Irene thấy câu chuyện kết thúc như vậy có ổn không? Hay là lửng lơ ngang xương quá?

 

- Vậy là tuyệt rồi anh ạ. Irene đáp, vừa vén cao vạt áo lau nước mắt. Tôi còn nghe nàng dùng chữ “thông minh quá” một lần nữa, dĩ nhiên là để khen Minh. Nàng đứng dậy vươn hai cánh tay, co dãn nghiêng vặn người và xoa mông. Giá như lúc khác, tôi đã xoa mông nàng như một cử chỉ âu yếm. Nhưng bây giờ thì không. Tôi đang ghen và chỉ lầm lì nhìn nàng. Nàng hỏi tôi:

 

- Anh sao vậy?

 

Tôi đáp:

 

- Không có gì cả!

 

Nàng chằm chằm nhìn tôi hoang mang như thể thái độ của tôi là sai.Nàng chộp cái ba lô khoác lên vai nói “Bye” với tôi và vẫy tay nói với Minh xong nàng mỉm cười tiến ra cửa.

 

Sau bữa ăn tối, Minh nằm dài trên giường đọc sách, và tôi chờ đợi Irene đến học với tôi như mọi khi. Đến chín giờ, tôi nghĩ coi như tối nay nàng không đến. Tôi cầm cuốn sách sử đi đến phòng hai thằng Camen và Rick. Hai thằng đang vừa uống bia vừa xem phim lịch sử chiến tranh năm 1812 giữa Hoa Kỳ và Canada trên DVD.

 

- Ê Tuan! Tao tưởng mầy quên tụi tao rồi! Làm một lon đi! Cứ tự nhiên!

 

 - Có 6 DVD mà tụi tao mới xem tới đĩa thứ ba. Ngày mai có bài thi về đề tài này.Thằng Rick nói.

 

- Khó nhai lắm mầy ơi. Phải chịu khó học thuộc hết mấy dữ kiện ngày giờ, địa điểm, tên tuổi, những con số. Chị tao học môn này năm ngoái nói học kỳ hai gay go lắm. Bài luận phân tích phải thật xuất sắc.

 

Tôi cảm thấy một chút buồn nôn trong dạ dày. Thông minh! Xuất sắc! Nó nhắc tôi nhớ đến cái tiếng Irene hay dùng để khen Minh. Mặc kệ, tôi chộp một lon bia Labatt Blue nguội và ngửa cổ họng rót vào.

 

- Irene đâu? Rick hỏi tôi. Tôi nhún vai ra vẻ bất cần.

 

Hai lon bia và ba giờ sau, tôi lảo đảo về phòng. Minh đang ngồi xếp bằng trên giường, ánh sáng từ màn hình máy tính thắp sáng khuôn mặt trắng và mái tóc bồng bềnh như một bóng ma cà rồng. Tôi gắt gỏng vô cớ:

 

- Bộ bạn định để cái máy còm-pu-tơ chết tiệt đó mở suốt đêm hả? Làm sao tôi ngủ được chứ?

 

- Xin lỗi, Minh nói. Chàng đóng máy tính xách tay lại và xỏ chân vào đôi xăng-đan. Chàng cúi người chỉnh dây quai dép. Tôi cong lưn, cố gắng làm cho hai chiếc giày rơi ra khỏi chân mà không cần tháo dây. Dù tôi chà xát mạnh cách mấy, đôi giày vẫn đeo dính lấy chân tôi không chịu rớt ra. Tôi lầu bầu một tiếng chửi thề và định ngồi dậy thì Minh đã đến quỳ bên tôi và tháo dây giày cho tôi.

 

- Bạn say rồi. Minh nói.

 

- Tôi say? Bạn dựa vào điều gì mà bạn dám bảo tôi say? Tôi đổ quạu dùng chân hất mạnh hai chiếc giày văng vào tường. Minh ôm cái láp tóp và túi đựng sách bước ra khỏi phòng.

 

Sáng hôm sau khi tôi tỉnh giấc, Carmen đang đặt tay trên vai tôi và lắc gọi:

 

- Còn nửa giờ nữa là đến giờ thi rồi. Mày có định thi bữa nay không đây?

 

Tôi định xổ một tràng tiếng chửi thề. May mà đêm qua tôi mặc nguyên quần áo lăn ra ngủ. Tôi tống mấy viên kẹo Tic Tac vô miệng vừa thay cho kem đánh răng vừa thay cho bữa ăn sáng. Bài thi đúng là khó nuốt mặc dù tôi đang đói. Tôi tự an ủi là đêm qua tôi có uống bia hay không thì chắc tôi làm bài thi hôm nay cũng vậy thôi.

 

Ra khỏi lớp thi, tôi đi xuống cầu thang thì gặp Minh đang đi lên. Tôi nói:

 

- Minh cho mình xin lỗi vụ tối qua nhen.

 

Minh không nói gì. Tôi nói tiếp:

 

- Chắc bạn biết tại sao.

 

Minh gật đầu. Tôi cố nở một nụ cười ngượng ngùng. Minh gật đầu lần nữa và bước đi. Tôi nghĩ như vậy nghĩa là sao? Chắc Minh chẳng hề để ý.

 

Nhưng Carmen lại nghĩ khác. Hắn tạt qua phòng tôi sau bữa ăn chiều. Hắn chỉ vào bàn của Minh với tất cả mọi thứ xếp hàng theo kích thước. Hắn kéo mạnh mở ngăn kéo giữa. Hắn nói:

 

- Đây này. Thằng bạn cùng phòng với mày coi bộ bị mát dây nặng đó. Tất cả những tờ ghi nốt của anh ta đều được xếp nhỏ như học trò con nít. Như vậy là sao?

 

Nói xong Carmen mở một tờ nốt ra xem. Tôi phản đối ngay:

 

- Đừng có lục lạo đồ đạc riêng của anh ta. Tao không bao giờ lục đồ đạc cá nhân của mày.

 

- Tao chẳng có cái gì riêng tư phải giấu cả. Carmen nói.

 

Tôi giật mảnh giấy nhưng vì thằng Carmen nắm chặt quá nên tờ giấy rách một mảng. Carmen vội buông ra, dang rộng hai tay ra vẻ đầu hàng. Tôi ráp tờ giấy và cố gắng xếp lại như cũ. Tôi tưởng đâu nó ngưng, nhưng không. Nó duỗi người trên giường của Minh và lôi chiếc áo gối đựng xà-bông và trút ra giường. Khoảng một tá thỏi xà-bông nho nhỏ bọc giấy có in nhãn khách sạn Holiday Inn Hotels and Resorts, Days Inn, Red Roof Inns, Best Western International, Comfort Inns, Quality Inns… Thằng Carmen săm soi và la lên:

 

- Ê Tuan! Thằng bạn Minh của mày đi nhiều nơi quá! Nó có ghi trên mấy cục xà-bông nè: Toronto, Ottawa, Montreal, St. Catherines, Niagara Falls. Mấy cục xà-bông còn nguyên có nghĩa là nó không tắm, đúng không?

 

Tôi nói:

 

- Mày làm ơn cất nó lại y như chỗ cũ giùm tao đi!

 

- Bộ mày bênh vực nó hả?

 

- Thì nó là bạn ở chung phòng với tao.

 

- Mày có quen trước nó đâu. Mày đâu có biết gốc gác của nó. Nó là một thằng ăn cắp xà-bông của khách sạn.

 

- Mày đi quá xa rồi đó Carmen à. Mày không được cáo buộc người khác.

 

Vừa lúc đó, cô bạn gái Irene của tôi bước vào. Thằng Carmen hỏi nàng:

 

- Tối hôm qua cô đi đâu làm cho Tuan buồn quá trời.

 

Irene đáp:

 

- Tôi ngồi học ở thư viện.

 

Xoay qua tôi, nàng hỏi:

 

- Anh Minh đâu anh?

 

Tôi đáp:

 

- Anh có gặp Minh khoảng 11 giờ sáng nay sau khi thi xong. Có gì không em?

 

- Em hứa mang đến cho anh Minh một truyện để đọc, nàng chìa ra một xấp giấy có đóng kim.

 

- Đưa đây anh trao lại cho Minh.

 

- Em cần phải kể cho Minh nghe trước bối cảnh của truyện. Nàng bỏ xấp giấy vào túi xách và vẫn đứng đó.

 

Irene bảo rằng nàng không thể nán lại tối nay vì nàng có bài thi kiểm về một truyện gián điệp đầu tuần tới. Tôi hôn nhẹ lên má nàng chào từ biệt.

 

Tôi nằm dài ra trên giường đọc quyển Tội Ác và Hình Phạt. Đây là một trong những cuốn sách khó nuốt đối với tôi ở thời trung học. Bây giờ không ngờ nó lại nằm trong giáo trình môn xã hội học của tôi, thế mới khổ. Thậm chí tôi còn không thể nắm vững các nhân vật. Irene cho biết hầu hết các nhà văn, đặc biệt là trong giai đoạn khởi đầu sự nghiệp, thường viết về những điều đã xảy ra với bản thân họ, nhưng họ phải thay đổi một ít chi tiết để họ khỏi bị kiện. Nàng nói nhà văn viết về những gì họ biết. Thế nhưng những gì Dostoevsky biết và viết đối với tôi khá nhàm chán. Nếu thiên hạ bảo ông là một nhà văn xuất sắc như vậy, thế thì tại sao tôi đọc truyện ông chỉ mới mấy trang là đã ngủ gà ngủ gật? Tôi tự hỏi người bạn chung phòng “thông minh” nuôi mộng làm nhà văn của tôi sẽ đi đến đâu? Tác phẩm của Minh một khi được in thành sách sẽ ra sao ngoài cái mác “thông minh” theo như bạn gái tôi nhận xét. Carmen nói cũng có lý là tôi không biết gì nhiều về Minh. Tối nay Minh về, tôi phải hỏi Minh nhiều thứ cho khỏi thắc mắc nữa.

 

Nằm nghĩ ngợi lung tung một lúc, tôi mơ mơ màng màng ngủ quên một lúc đến khi thức dậy bởi chính tiếng ngáy của mình. Tôi thấy Minh đang ngồi ở bàn giấy làm việc với máy tính xách tay và đang mang headphones. Tôi bước tới nghiêng đầu ngó vào màn ảnh. Minh đóng sầm nắp máy tính xách tay và xoay thế ngồi nhìn tôi.

 

Tôi hỏi, “Bồ đang viết gì vậy?”

 

- Một truyện ngắn.

 

- Về cái gì?

 

- Ernest Hemingway từng nói là nhà văn càng nên nói ít về tác phẩm của mình càng tốt. Minh cười cười đáp và nhìn xuống hai bàn tay với mười ngón mảnh khảnh thon dài. Mái tóc lòa xòa của Minh phủ xuống khuôn mặt. Minh vén tóc và nhìn thẳng vào mắt tôi nói:

- Nếu tôi kể cho anh nghe về câu chuyện tôi đang viết thì kể như tôi không thể hoàn tất tác phẩm. Nó là như vậy đó. Minh thở ra và tiếp, “Nói tóm lại là đã kể thì không thể viết.”

 

Nhìn mặt Minh lúc đó, tôi liên tưởng ngay đến một đứa em họ ốm yếu con của cô tôi ở bên Úc. Tự dưng tôi cảm thấy mình cư xử với Minh hơi quá đáng. Tôi cảm giác miệng tôi khô và vị đắng trong cổ họng. Tôi thấy Minh ngây thơ chân thật. Tôi thấy Minh có hề muốn chiếm đoạt bạn gái của tôi đâu. Irene và tôi khắn khít đã mấy năm nay. Tôi lên tiếng phân trần:

 

- Tôi không có ý định tò mò. Tôi… xin lỗi.

 

Coi như ngày hôm nay, tôi đã xin lỗi Minh hai lần. Tôi đến tủ lạnh lấy ra hộp fromage hiệu La Vache Qui Rit Con Bò Cười, tôi vớ chai nước lọc tu một ngụm xong ngồi xuống giường Minh và hỏi:

 

- Bạn có truyện nào đã viết xong cho mình coi được không? Irene luôn khen bạn.

 

Quá khen. Chính nàng mới là người có tài. Minh nói và hất tóc, “Nếu anh thích, tôi sẽ in ra một truyện đưa anh xem.”

 

Minh nhìn đồng hồ, xong lật đật bỏ cái láp tóp vào túi đeo vai rồi vội vã tiến ra cửa vừa nói: “Hội thảo!”

***

 

 Cả buổi tối tôi ngồi trong quán bia với hai thằng bạn quỷ sứ Carmen và Rick, cái quán nằm trên đường Steeles gần ngã tư Steeles với Weston Rd. do vài cựu sinh viên khoa kinh doanh của trường hùn vốn làm chủ và rất đông khách. Chúng tôi vừa uống vừa chơi đánh bi-da cả mấy tiếng đồng hồ cho đến khi thằng nào cũng đánh lạng quạng và hết hứng nên lội bộ ra về ký túc xá.

 

Khi đi ngang qua thư viện, tôi tình cờ nhìn vào thấy rõ ràng Minh và Irene đang ngồi cạnh chụm đầu nhau tại một bàn học gần cửa sổ. Tôi nghĩ hai mái đầu quá gần như vậy thì tóc của họ làm sao khỏi hút nhau vì tĩnh điện.

 

- Này, Có phải Irene và thằng khùng ngồi đó không? Carmen hỏi. Rick đấm vai bạn nói:

 

- Tại sao mày cứ gọi nó là thằng khùng? Mày mới khùng.

 

Carmen đau la oai oái và đấm lại rồi lăn dưới cỏ vật nhau, trong khi tôi lo ngó Minh nói gì đó và Irene cười ngửa mặt. Dưới ánh đèn huỳnh quang, da của hai người đều nhợt nhạt trắng như nhau. Bên trong thư viện, Irene lại đứng bên cửa sổ nhìn ra và Minh cũng theo đứng kế bên nàng. Minh đặt tay lên vai Irene. Tôi thấy như vậy đã đủ.

 

- “Thôi đi lẹ tụi bây ơi!”, tôi hối hai thằng bạn. Đầu óc tôi nghĩ ngay đến cảnh tượng Irene và Minh bỏ đi qua miền Nam Mễ Tây Cơ nắng ấm sống trong một mái nhà lợp lá ven bờ biển để cùng nhau hoàn tất một quyển tiểu thuyết. Tôi đi lạng quạng và suýt nữa tôi chúi người vào một chiếc xe đậu bên đường. Thằng Rick cũng xốc nách tôi một bên đi về đến phòng và cả ba chúng tôi nằm lăn ra sàn. Thằng Carmen nói:

 

- Ê, thằng khùng cướp bạn gái của mày đó. Mày muốn tụi tao đánh gãy giò nó không? Xong khiêng nó bỏ vô cốp xe. Ủa quên! Tụi mình đâu có xe.

 

- Không có xe thì bỏ nó vô tủ áo cũng được, thằng Rick nói.

 

- Tụi khùng điên thích ngủ trong quan tài hơn, Carmen nói thêm.

 

Con người lương thiện của tôi vực dậy và tôi bênh vực người bạn cùng nòi giống:

 

- Tụi bây có biết tên Minh trong tiếng Việt của tao có nghĩa là gì không? Minh là sáng, là thông minh, là “Brilliant” hiểu chưa? Chính Irene cũng nhận ra điều đó nên luôn miệng khen Minh là “brilliant”.

 

 - Thông minh hả? Để coi nó thông minh chỗ nào! Carmen bò đến bàn của Minh và giật mở ngăn kéo bàn học. Tất cả mọi thứ rơi ra trên sàn nhà, những cuốn sổ agenda và hàng chục các tờ nốt gấp nhỏ. Carmen ném mấy tờ cho Rick và nói “Mày mở tờ này ra xem thằng khùng nó viết cái gì.”

 

Thằng Rick vâng lời. Đó là một đề cương cho lớp lịch sử nghệ thuật. Tờ thứ hai là một tờ thông báo cho một đêm trình diễn tự do tại hiệu sách trong trường. Thằng Rick nhận xét:

 

- Đây chỉ là tào lao bình thường chứ chẳng có gì bí mật.

 

- “Lục tiếp coi!”, Carmen đưa cho Rick một quyển agenda sau khi đã lật sơ qua để xem có cái gì giấu trong đó không. Một miếng ngăn trang rơi ra rớt xuống sàn nhà.

 

Carmen cũng ném cho tôi một quyển nói: “Xem chơi mày!”

 

Tuy chẳng muốn nhưng tôi cũng tò mò lật xem. Quyển agenda chủ yếu là các bản vẽ truyện tranh có mẫu đối thoại và rất nhiều thanh kiếm và lửa. Các nhân vật đều lấy từ trò chơi video. Minh đánh dấu những quyển sổ bằng chữ số La Mã.

 

Một quyển notes khác chứa đầy những hình vẽ vòng tròn màu vàng và màu đen với những khuôn mặt cười hoặc cau có. Mỗi trang đều có một hàng khuôn mặt trong các kết hợp khác nhau của những nụ cười và cau mày. Cái này mới là lạ. Tại sao anh lại làm thế? Hay là Carmen nói đúng rằng Minh có vấn đề về tinh thần? Tôi hơi hoang mang nên chộp lấy một quyển notes khác và thấy trọng tâm của Minh đã thay đổi. Bây giờ Minh bị ám ảnh với một cô gái. Có những bài thơ giống như lời bài hát vì có chữ viết hợp âm bên trên, nghe có vẻ như một bài tình ca nói lên thứ tình yêu đánh mất. Tôi ngước lên nhìn thì thấy Carmen đã cầm một nắm tờ notes rời đã bị xé vụn và đi ra hành lang để đến phòng tắm chung. Nó bỏ nắm giấy vụn xuống bồn cầu. Tôi nghe tiếng giật nước và tiếng nó nói lớn: “Xuống cống mà thông minh!” Tôi quá ngỡ ngàng, chưa biết phải phản ứng ra sao, nửa như bị lôi cuốn theo hai thằng bạn quỉ quái, nửa như muốn bảo vệ đồ đạc riêng tư của người bạn cùng phòng đang bị xúc phạm, xúc phạm Minh và dường như xúc phạm cả tôi.

 

Dường như chúng nó đã làm cho cầu nghẹt. Tôi nghe tiếng thằng Carmen chửi thề và tiếng thụt cầu nghẹt, tiếp theo là tiếng của một sinh viên nào khác cười chế nhạo. Thằng Carmen nổi khùng rồi. Nó trở lại phòng chộp lấy túi xà-bông của Minh. Nó bỏ vào mỗi bồn rửa mặt một cục xà-bông và nói: “Đã tới lúc cần làm cho phòng tắm thơm tho.” Nó đọc trên một miếng giấy gói xà-bông: “Ottawa, May 28”.

 

Tôi đứng dựa lưng vào tường sững sờ bất động, trên tay vẫn còn cầm quyển sổ của Minh có câu thơ lời ca “Hãy quấn người anh bằng dung nham lửa nóng, nếu không bằng chính vòng tay của em…” Tôi nghe hơi mát lạnh của gạch tráng men thấm qua làn áo thun mỏng trên lưng tôi. Tôi thả người ngồi phịch xuống sàn phòng tắm sũng nước, và ngồi với đôi chân tôi duỗi thẳng ra trước, quyển sổ tay của Minh đặt trên đùi tôi. Tôi nâng quyển sổ đưa gần mắt tôi và cố gắng tập trung đọc một bài viết của Minh. Minh chọn đặt cho nó vài cái tựa nhưng đều bôi xóa hết, chỉ chừa một tựa là “Lần Cháy Cuối”. Tôi đọc:

…..

“Thật buồn cười với những thứ bạn chộp lấy khi nhà có hỏa hoạn. Thay vì chộp tiền bạc, giấy tờ quan trọng, hoặc áo quần mặc cho đủ ấm…, trong cơn quýnh quáng, bạn chộp đại một vài món gì đó mà lúc ban đầu nó có vẻ như do sự ngẫu nhiên, nhưng sau đó đã cho thấy nó giá trị rất nhiều đối với bạn.

 

Khi Minh Tran chạy thoát từ phòng ngủ mù khói, chàng chỉ bọc túm trong tấm drap giường và thùng đàn guitar, một ba lô cũ đựng đầy những quyển sổ tay từ hồi trung học phổ thông, và một bộ sưu tập xà-bông khách sạn mà cha chàng đã mang về nhà sau những chuyến đi công tác xa trong nhiều năm qua.

 

Đó là tất cả của cải còn sót lại từ thời thơ ấu của Minh, tất nhiên, cộng với bản thân Minh. Sinh mạng của cha mẹ và em gái, ngôi nhà khang trang, bao nhiêu hình chụp và kỷ vật, tất cả đã thiêu rụi trong đám cháy. Thay cho những mất mát to tát đó, còn lại đây, hiển hiện rành rành xương thịt, vết sẹo phỏng trên ngực, mang hình thù gần giống như một chữ ‘S’ gầy ốm như bản đồ của quê hương Việt Nam, một nơi chốn thân yêu của cha mẹ, và của chính mình.

….

 

Đọc đến đây, tôi cảm thấy ruột gan mình quặn thắt như lúc tôi làm gan tham gia trò chơi roller-coasters nhào lộn. Tôi không thể nào tập trung được nữa. Tôi muốn buồn nôn. Tôi cúi mặt thẫn thờ cho đến khi trong tầm nhìn của tôi hiện ra một đôi chân mang dép màu đen, tôi ngước nhìn dần lên: quần đen, áo sơ mi đen, và… khuôn mặt của Minh. Minh ngồi xuống cạnh tôi, giơ tay ra. Tôi định bắt tay anh, nhưng anh gạt tay tôi ra và nói:

 

- “Quyển sổ!”

 

Anh nhìn vết ướt nơi trang bìa. Anh nhìn một lúc, định nói gì đó nhưng lại thôi. Anh đứng lên. Tôi gọi “Minh!” Minh cúi xuống nhìn tôi, mái tóc dài che phủ gần hết khuôn mặt xanh xao của anh. Tôi nói:

 

- “Tôi không…”  Tôi bỏ lửng câu nói vì tôi biết phải nói gì đây cho Minh hiểu. Tôi không cố ý? Tôi đã không biết về quá khứ buồn đau của Minh? Tôi nghĩ chẳng biết Minh có phiền không?

 

Minh không cần nghe tôi phân trần, xin lỗi. Minh lẳng lặng bỏ đi.

 

Cánh cửa phòng tắm mở toang. Tôi nhìn ra. Irene đang đứng sờ sờ đó, tay chống nạnh. Nàng ném cho tôi một cái nhìn lạ mà tôi chưa hề thấy và cũng sẽ không bao giờ quên. Nàng buông tiếng:

 

- “Brilliant!”

 

Phan Hạnh.